Ốc không mang nổi thân ốc, ốc còn mang cọc cho rêu

Lữ Khách

Thế giới năm 2015 đã chứng kiến những cuộc khủng hoảng chính trị tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong khi Syria đang gồng mình lên cùng với Nga trong cuộc chiến chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS thì ở khu vực Đông Âu viễn cảnh của Ukraine cũng không sáng sủa hơn tí nào. Thậm chí, trong bối cảnh người Mỹ gần như buông xuôi để tập trung nhân, vật lực vào những sứ mệnh quan trọng hơn tại khu vực Châu Á (kìm giữ sự trỗi dậy của Trung Quốc) và Châu Mỹ (mục tiêu là bình thường hóa quan hệ với Cuba) và EU cũng không thể giúp gì hơn trong vấn nạn khủng hoảng người nhập cư di cư từ Syria đến Châu Âu ngày càng nhiều khiến năm 2015 trở thành năm ác mộng thực sự đối với Chính phủ Ukraine và những cư dân của đất nước này.

Quân đội Ukraine (Nguồn: Internet).

Thông thường trong một bối cảnh mà không thể làm gì hơn ngoài tinh thần tự thân, tự lực, người ta sẽ chủ động hơn trong việc tìm lối thoát cho chính mình. Họ sẽ không quá vướng bận tới những điều khác ngoài sự tồn tại và vững mạnh của bản thân mình. Tuy nhiên, ngay những ngày đầu năm 2016 này, Ukraine đã cho thế giới thấy rằng điều thế giới đã nghĩ là Ukraine sẽ thực hiện nhưng chưa hẳn đã như thế.

Bằng chứng là người đứng đầu Nhà nước Ukraine hiện tại - Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Ukraine đang cân nhắc khả năng cử binh sĩ tới Syria để chiến đấu chống nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Có thể trước thời điểm xảy ra chính biến (năm 2014), sẽ không ai dám nghi ngờ động thái này của chính giới Ukraine; thậm chí Ukraine ở thời điểm đó do có sự bảo trợ tương đối nhiều mặt từ Nga đã được đánh giá là một cường quốc hạng trung về tiềm năng, năng lực quân sự. Họ cũng là quốc gia sản xuất, buôn bán vũ khí cho nhiều quốc gia, trong đó Trung Quốc là một bạn hàng truyền thống. Vậy nhưng, những cái thế mạnh, cái hơn đó nay đã trở thành một vấn đề thuộc về quá khứ và nguyên nhân cho điều này không ngoài cách ứng xử lạnh lùng của họ đối với Nga. Chưa kể việc để Crime rơi vào tay Nga một cách dễ dàng, không tiếng súng thì mặc dù đã kiểm soát tương đối tốt tình hình tại khu vực miền Đông, Miền Tây song khách quan mà nói Ukraine đang nằm trong tình trạng nội chiến chưa có hồi kết; sự lục đục, mất đoàn kết trong nội bộ chính giới cũng là vấn đề đáng quan tâm của Ukraine trong thời điểm hiện tại. Và nếu muốn tránh được những nguy cơ tiềm ẩn hiện tại đe dọa sự bền vững của Chính phủ thì chính họ chứ không phải ai khác sẽ phải đứng ra hóa giải.

Tiếp cận nguồn tin Ukraine sẽ tham chiến tại Syria trong cuộc chiến chống lại IS chúng ta sẽ có cảm giác dường như chính giới nước này đang tỏ ra khá an tâm với những gì hiện có; họ cũng không màng đến việc duy trì hay cố tâm gia cố để hạn chế và tiến tới vô hiệu hóa những nguy cơ đang có. Tuy nhiên, nhìn vào thông tin được Tờ "Independent" của Anh đăng tải hôm 31/1/2016 sẽ thấy rằng đó chẳng qua là một cách Ukraine bày ra để thuyết phục người Mỹ mà thôi.

Cụ thể trong tuyên bố của mình, người đứng đầu Nhà nước Ukraine đã cho biết "khả năng quân đội Ukraine sẽ hỗ trợ các chiến dịch của liên minh quốc tế do Mỹ đứng đầu ở Trung Đông" và cũng cho biết vấn đề này "sẽ được thảo luận trong chuyến công du Ukraine của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter trong tuần này". Nghĩa là chính Ukraine đang cố tình chứng minh với Mỹ sự không kém phần quan trọng của chính mình trong việc thực hiện các mục tiêu do người Mỹ đưa ra.

Song những điều được được nói công khai trên chỉ là hình thức nhằm để Ukraine buộc Mỹ vào thế đã rồi. Người Mỹ hiểu hơn ai cả sức mạnh của Ukraine ở thời điểm hiện tại và họ sẽ chẳng bao giờ tin vào phát biểu của chính giới Ukraine kiểu như: "Chúng tôi đang chuẩn bị một loạt phương án để hỗ trợ cuộc chiến chống IS ở Syria, trong đó có thể bao gồm việc cử các binh sĩ tới đó. Phương án này có nguy cơ dẫn tới các vụ xung đột tiềm tàng với Nga". Họ cũng hiểu rằng thực chất của động thái này là "câu chuyện làm quà" để buộc người Mỹ phải ngồi vào bàn để bàn những vấn đề trong quan hệ song phương giữa hai nước. Cũng xin nói luôn đây là một vấn đề mặc dù Ukraine đã không ít lần phát đi tín hiệu song người Mỹ luôn tìm cách để phớt lờ với lí do đang quá bận tâm với cuộc chiến chống IS tại Syria. Chính vì vậy, việc đặt vấn đề hỗ trợ các chiến dịch của liên minh quốc tế do Mỹ đứng đầu ở Trung Đông, Ukraine đã khóa chặt và không tạo ra điều kiện để Mỹ từ chối việc ngồi vào bàn hội nghị song phương với mình.

Cho nên, hãy đừng vội tin rằng việc Ukraine có thể đưa ra tuyên bố sẽ hỗ trợ các chiến dịch của liên minh quốc tế do Mỹ đứng đầu ở Trung Đông đồng nghĩa với việc họ đã giải quyết triệt để những vấn đề trong nội bộ. Mà nên hiểu rằng, đó chỉ là cách thức tương đối "độc đáo" để Ukraine buộc Mỹ phải có trách nhiệm trong giải quyết vấn đề nội tại của chính mình.