HẬU PCA VÀ CON ĐƯỜNG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP TRÊN CƠ SỞ LUẬT PHÁP QUỐC TẾ

Vậy là Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan, đã đưa ra phán quyết cuối cùng về vụ kiện của Philippines đối với Trung Quốc áp dụng sai, giải thích sai và vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) ở Biển Đông. 

Hội đồng Trọng tài 5 Thẩm phán do PCA thành lập để thụ lý vụ kiện của Philippines. Ảnh (Nguồn Internet)

Thông cáo của PCA nêu rõ: “Tòa Trọng tài kết luận rằng trong vụ Philippines kiện Trung Quốc, Trung Quốc không có cơ sở pháp lý nào để khẳng định nước này có quyền lịch sử đối với các tài nguyên, theo các quyền được Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), ở các khu vực biển trong phạm vi đường lưỡi bò”. Theo thông cáo báo chí của PCA, Tòa Trọng tài kết luận các thực thể nổi (khi thủy triều lên) ở quần đảo Trường Sa là những “bãi đá” hợp pháp, do đó nó không có vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý (EEZ). Thông cáo của PCA cũng cho biết Tòa trọng tài kết luận Trung Quốc đã vi phạm nghĩa vụ ngăn chặn các va chạm ở biển và các vấn đề liên quan đến an toàn hàng hải. Tòa Trọng tài tuyên bố Trung Quốc đã vi phạm quyền chủ quyền của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Phillippines thông qua việc:

a) Can thiệp vào hoạt động đánh cá và khai thác dầu khí của Philippines.

b) Xây dựng các đảo nhân tạo.

c) Không ngăn được các ngư dân Trung Quốc đánh cá trong vùng EEZ của Philippines.

Phán quyết được đưa ra đã bóc trần thủ đoạn đánh tráo khái niệm hòng lòe bịp dư luận của Trung Quốc, giúp Việt Nam tự tin hơn trong việc yêu cầu Trung Quốc từ bỏ các hoạt động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam. Xét một cách toàn diện, phán quyết đã thu hẹp đáng kể các tranh chấp mà Trung Quốc cố tình tạo ra ở Biển Đông, tạo cú đập mạnh mẽ vào khái niệm “đường lưỡi bò” - một khái niệm phi logic,  không có cơ sở pháp lý và đầy bá quyền của Trung Quốc

Mặc dù Trung Quốc đã lên tiếng bác bỏ và không tuân thủ phán quyết nhưng hành động ấy đã cho cả thế giới thấy bản chất vương tướng, dã tâm thôn tính Biển Đông của Bắc Kinh. Nó cũng khẳng định tuyên bố “trỗi dậy hòa bình” của Trung Quốc chỉ là lời dối trá. Trong cục diện Trung Quốc muốn tranh giành ảnh hưởng với các cường quốc trên thế giới như Mỹ, Nhật, EU..., thì đây sẽ là đòn đả kích không nhỏ vào những lời nói của Trung Quốc trên trường quốc tế. Trung Quốc càng tham vọng càng đưa mình vào thế đối đầu với một "mạng lưới an ninh" do Mỹ hậu thuẫn liên kết các quốc gia trong khu vực chống lại những hành động ngang ngược của Trung Quốc. Mỹ có quyền lợi ở biển Đông, có đồng minh ở Đông Nam Á vì vậy Mỹ sẽ không khoanh tay đứng nhìn để Trung Quốc độc bá. Còn Trung Quốc, sau phán quyết, sẽ tìm cách lôi kéo đồng minh, tạo một liên minh riêng để tiếp tục tổ chức các hoạt động bất chấp mọi phán quyết.

Như vậy, tất cả vẫn còn ở phía trước. Phán quyết của PCA không phải là tất cả nhưng có ý nghĩa rất quan trọng với các quốc gia nhỏ có chung lợi ích ở Biển Đông, trong đó có Việt Nam, để triển khai việc giải quyết các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế.

KHÁNH AN

Chia sẻ trên Google Plus