BÀI “CÂU GIỜ” CỦA TRUNG QUỐC TRONG TRANH CHẤP BIỂN ĐÔNG

“Đi đêm” nhiều với một số thành viên ASEAN, đặc biệt là láng giềng “sát nách” của Việt Nam là Campuchia, bằng tiềm lực kinh tế và ảnh hưởng của mình với các quốc gia trong Cộng đồng các quốc gia Đông nam á, Trung Quốc đang chơi trò “câu giờ” với các nước có tranh chấp ở Biển Đông và cả thế giới.

Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Phnom penh hồi tháng 4. Nguồn: Internet

Mới đây hội nghị hội đồng Ngoại trưởng ASEAN như thường lệ ra được tuyên bố chung nhưng ngoài dự đoán của các chuyên gia là không có vấn đề phán quyết của Tòa Trọng tài (PCA) hôm 12/7 vừa rồi. Trong khi đó, những nhượng bộ nhằm xoa dịu tình hình của Philippine dưới thời tân tổng thống Rodrigo Duterte giống như những gì ông muốn trước khi PCA ra phán quyết, rằng ông muốn một “cú hạ cánh nhẹ nhàng” trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc ở biển đông nếu phán quyết có chiều hướng nghiêng về phía Manila, tập trung hợp tác để phát triển kinh tế hơn là tập trung đấu tranh bảo vệ chủ quyền. Là chủ thể trực tiếp đấu tranh với Trung Quốc trong việc phản đối tuyên bố chủ quyền phi lý của trung quốc đối với toàn bộ biển đông, việc Manila ngày càng thờ ơ với phán quyết của PCA càng rõ ràng hơn khi xuất hiện ngày càng nhiều đề nghị hợp tác và đàm phán song phương với trung quốc mà mới đây là việc đề xuất thỏa thuận tạm thời cùng khai thác tài nguyên Biển Đông với Philippines. 

"Trung Quốc sẵn sàng thảo luận với các nước có liên quan về các thỏa thuận tạm thời trong khi chờ đợi biện pháp xử lý tranh chấp cuối cùng", nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì nói hai tuần trước. Đề xuất này khiến các chuyên gia lo ngại rằng, trung quốc đang cố ý hướng lái dư luận nhằm làm phai mờ đi trọng lượng phán quyết của PCA, trong đó ngoài bác bỏ yêu sách 9 đoạn phi lý của trung quốc thì Trung quốc chỉ hưởng một phần lãnh hải rất nhỏ trong Biển Đông. Đồng thời, Trung Quốc rất tích cực nhấn mạnh rằng phán quyết của tòa không thể được coi là cơ sở cho bất kỳ cuộc đàm phán nào về tranh chấp Biển Đông. 

Zhu Feng, giám đốc điều hành của Trung tâm Trung Quốc về Hợp tác Nghiên cứu Biển Đông của Đại học Nam Kinh cho biết việc Trung quốc mở ra một quan hệ tạm thời với Philippines cũng sẽ mở rộng phạm vi hợp tác giữa Trung Quốc với các bên tranh chấp khác, không chỉ trong khai thác dầu khí mà còn ở các ngành như khai thác du lịch, thăm dò địa chất, ngành thủy sản và các ngành khác. 

Bonnie Glaser, cố vấn cấp cao về châu Á tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế ở Washington cho rằng nếu Philippines chấp nhận thỏa thuận tạm thời, họ có thể đã ngầm thừa nhận rằng Trung Quốc có quyền khai thác đối với tài nguyên trên Biển Đông, dù phán quyết của Tòa Trọng tài hoàn toàn bác bỏ điều đó. "Về bản chất, thỏa thuận tạm thời này là lời yêu cầu Manila bỏ qua phán quyết", bà nói. Vậy nên, với những nỗ lực muốn có một hợp tác tạm thời với các quốc gia khác trong tranh chấp ở biển đông, Trung Quốc đang chơi trò “câu giờ” nhằm xoa dịu đi phán quyết bất lợi cho mình từ PCA trong vụ kiện của Philippines. Và có lẽ đây sẽ không phải là chiêu trò duy nhất mà Trung Quốc sẽ sử dụng trong các vụ tranh chấp biển Đông, sẽ có những “chiêu trò “ mới chờ đợi dư luận quốc tể ở phía trước. Vì đơn giản, Trung Quốc đã được mênh danh là “ không từ bất kì một thủ đoạn nào để đạt được lợi ích của mình”!

KIM NHUNG

Chia sẻ trên Google Plus