HẬU FORMOSA VÀ NHỮNG BƯỚC ĐI TIẾP THEO

Cuối cùng thì nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cá chết và thảm họa môi trường tại biển miền Trung cũng đã được minh bạch và công bố, đưa ra ánh sáng được thủ phạm gây ra sự việc. Điều đáng hoan nghênh là việc nêu đích danh Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh là thủ phạm cho thấy một Chính phủ dũng cảm, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và của nhân dân là trên hết. Việc này đã đáp ứng những mong mỏi của người dân, không chỉ là những người chịu thiệt hại trực tiếp của thảm họa mà còn là của toàn bộ nhân dân cả nước đang từng ngày hướng về đồng bào miền Trung quanh năm vất vả, khó khăn. Thời gian qua, cũng có một số người đưa thông tin này nọ trên mạng Internet; cho rằng Chính phủ lúng túng xử lý vụ việc, chậm trễ tìm ra nguyên nhân và công bố rõ thủ phạm... Đến nay, Chính phủ đã công bố rõ thủ phạm gây ra thảm họa, thì ra không phải Chính phủ quanh co, không minh bạch, không phải Chính phủ cố tình chậm trễ để chạy tội cho thủ phạm như các đối tượng rêu rao trên mạng Internet bấy lâu nay. Mà là Chính phủ phải có chắc chắn chứng cứ, đảm bảo khoa học, chặt chẽ, bài bản, rồi mới công bố, vì đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng ảnh hưởng lợi ích quốc gia, môi trường đầu tư quốc tế và niềm tin trong nhân dân. Nhìn lại toàn bộ sự việc, có thể thấy sự thận trọng, chắc chắn đó là cần thiết, vì đây là lần đầu tiên chúng ta phải đối mặt với thảm họa môi trường nghiêm trọng như vậy. Nhìn ra thế giới cũng có quốc gia bị thảm họa môi trường như Việt Nam. Năm 2010, tại Mỹ xảy ra vụ tràn dầu trên vịnh Mexico do việc nổ giếng dầu của tập đoàn BP; Chính phủ Mỹ phải nỗ lực trong suốt 87 ngày để khắc phục sự cố này. Hay gần đây nhất vào tháng 12/2014, tại Nhật Bản có sự cố môi trường nghiêm trọng, hơn một năm sau, hội đồng đánh giá với những chuyên gia hàng đầu mới phát hiện được nguyên nhân từ công ty gang thép FJE . Nói như vậy để thấy xác định nguyên nhân sự cố môi trường nghiêm trọng phải có thời gian và nỗ lực không ngừng của Chính phủ dù có là quốc gia hàng đầu thế giới như Mỹ, Nhật Bản. Từ đó, chúng ta đã thấy được những nỗ lực, sự vào cuộc tích cực của Chính phủ, các Bộ, ban ngành trong việc khắc phục hậu quả xảy ra, các giải pháp hỗ trợ người dân chịu thiệt hại, ổn định cuộc sống ngư dân, diêm dân và nỗ lực tìm ra nguyên nhân của sự việc, đưa thủ phạm ra ánh sáng. 

Khu công nghiệp Formosa

Thủ phạm đã được làm rõ, không ai khác đó chính là Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formusa Hà Tĩnh. Họ đã phải chấp nhận công khai xin lỗi và cam kết thực hiện 5 giải pháp khắc phục hậu quả với mức tiền là 500 triệu USD, cam kết nỗ lực làm trong sạch môi trường biển, hỗ trợ khôi phục sản xuất cho nhân dân. Sau khi công bố rõ thủ phạm, trên mạng Internet lại tiếp tục xuất hiện những lời bình luận thiếu thiện chí, thậm chí đòi biểu tình, tuần hành. Còn nhớ cách đây 2 năm khi Trung Quốc đưa giàn khoan HD 981 vào sâu trong thềm lục địa của Việt Nam, đã có một Bình Dương, một Vũng Áng với những câu chuyện đau lòng về lòng yêu nước thương nòi bị lợi dụng và giờ thủ phạm gây ra thảm họa cá chết hàng loạt ở miền Trung là Formosa, liệu lịch sử 2 năm trước có tái lặp. Nếu có, thử hỏi chúng ta được gì khi những cuộc gây rối đã đi qua???

Thứ nhất, đẩy đất nước mình vào thế hỗn loạn; thứ hai, các nhà đầu tư liệu có dám xây dựng nhà máy, xí nghiệp tại một nơi không an toàn, khi ấy số người thất nghiệp sẽ gia tăng, chính chúng ta đã vô tình tự “hất đổ bát cơm” của mình và của những người xung quanh; thứ ba, vô hình chung đẩy những người dân miền Trung vốn đã đói khổ vì thảm họa môi trường nay rất có thể biến thành những người vi phạm pháp luật vì chính những hành động cực đoan, manh động, mất bình tĩnh của mình; thứ tư, chúng ta đã tự biến mình thành công cụ để những phần tử xấu trục lợi, biến chúng ta thành những kẻ chống phá lại chính đất nước mình, gây tổn hại cho lợi ích quốc gia, dân tộc...

Việt Nam đang xây dựng môi trường đầu tư, tạo dựng hình ảnh trong thời kỳ hội nhập, được các nhà đầu tư đánh giá cao về tính ổn định chính trị, tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư. Formosa đã nhận lỗi trước người dân Việt Nam, đưa ra 5 cam kết về bồi thường, hỗ trợ, khắc phục thảm họa. Vậy thái độ của chúng ta trong lúc này phải như thế nào và những bước đi tiếp theo sẽ ra sao?

Thiết nghĩ, trong bối cảnh này chúng ta phải hết sức bình tĩnh, không vội vã nghe lời kẻ xấu. Trong chúng ta ai chẳng bức xúc. Nhưng vì cái bức xúc nhất thời mà ảnh hưởng đến lợi ích lâu dài là điều không nên. Cái chúng ta cần hiện nay là tin tưởng vào vai trò điều hành và nỗ lực của Chính phủ trong việc khắc phục hậu quả, xử lý môi trường biển cũng như ổn định cuộc sống của ngư dân. Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đang tập trung chỉ đạo thực hiện một số chính sách giúp ổn định đời sống nhân dân, trong đó ngân sách Trung ương sẽ đầu tư 100% kinh phí cho việc trồng lại san hô, thảm cỏ biển, rừng ngập mặn, làm sạch môi trường. Ước tính mức đầu tư khoảng 40 tỉ đồng/năm và kéo dài trong 10 năm (2017 – 2027). Đồng thời, hoạch định 6 hướng chuyển đổi nghề bao gồm trồng san hô và tái tạo hệ sinh thái biển Bắc miền Trung, tạo công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho ngư dân và người nuôi trồng thuỷ, hải sản; tập trung hỗ trợ theo hướng đầu tư cho chương trình đánh bắt xa bờ để mang lại hiệu quả lâu dài, bền vững hơn. Song song với việc làm này, chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài nguyên – Môi trường phối hợp với các ban ngành liên quan đưa ra tiêu chuẩn, quy định chặt chẽ và có đơn vị chuyên biệt buộc phía Formusa thực hiện nghiêm túc các cam kết; đồng thời, về lâu dài cần mở rộng xử lý và giám sát các khu công nghiệp trên toàn quốc không để tái diễn như Formosa gây ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.

Hơn hết, Đức Jesus cũng muốn chúng ta có sự nhân ái và tha thứ “Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Hãy yêu đồng loại và hãy ghét kẻ thù. Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho Mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5,43-45).

 Khi tha thứ là chúng ta đang xây dựng tinh thần hòa bình trong cuộc sống của mình và của người lầm lỗi với chúng ta. Tinh thần tha thứ luôn là cánh cửa mở ra một chân trời mới, một tương lai mới cho cả hai bên. Điều đó cũng phù hợp với tinh thần rộng lượng và độ lượng, giàu lòng vị tha và bao dung, đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại của người Việt Nam chúng ta. Vì lẽ đó hơn lúc nào hết, tất cả đang cần những trái tim nóng và những cái đầu bình tĩnh, khôn ngoan để đảm bảo quyền lợi cho đồng bào, cho chính bản thân mình và cho đất nước. Càng yêu nước và thương đồng bào miền Trung, chúng ta càng phải hết sức cảnh giác, tỉnh táo, khôn ngoan và đoàn kết để vượt qua khó khăn./.

TRẦN BÌNH NGUYÊN

Chia sẻ trên Google Plus